Hoa thiên lý – Những công dụng và lưu ý về cây thiên lý

Hoa thiên lý, thiên lý hay còn được gọi là dạ lài hương, cây hoa lý. Hoa được sử dụng chủ yếu cho việc nấu ăn nhưng bên cạnh đó thì nó cũng có những công dụng rất tốt cho sức khỏe con người. Ngoài ra, ý nghĩa hoa thiên lý cũng rất đặc biệt mà không phải ai cũng biết đến. Bài viết sau đây của Làng Hoa Tây Tựu sẽ mang đến cho bạn những thông tin hữu ích để khám phá ý nghĩa, tác dụng và cách trồng hoa thiên lý.

Cây thiên lý là cây gì?

Thiên lý là một loại thực vật dạng dây leo. Trong thiên nhiên, cây thiên lý mọc ở các cánh rừng thưa và nhiều cây bụi. Cây thường được trồng tạo thành giàn vừa giúp tạo bóng mát, vừa tô điểm thêm không gian của ngôi nhà.

Nguồn gốc, ý nghĩa cây thiên lý

Nguồn gốc

Cây thiên lý có nguồn gốc từ các nước như Trung Quốc, Ấn Độ, Myanmar và Pakistan. Tại Việt Nam, các gia đình thường trồng cây thiên lý ở khu vực bờ tường hoặc trên các giá thể.

Ý nghĩa

Hoa thiên lý đại diện cho một tình yêu chung thủy và son sắt, cùng nhau vượt qua khó khăn, trở ngại để sống hạnh phúc bên nhau. Dù có cách xa ngàn dặm cũng không thể chia lìa tình yêu đôi lứa.

Ý nghĩa của cây thiên lý xuất phát từ một câu chuyện dân gian từ xa xưa. Chuyện kể rằng, có một đôi vợ chồng rất yêu thương nhau. Người chồng có biệt tài thổi sáo rất hay làm cho muôn loài đều yêu thích, từ cỏ cây đến chim muông đều say đắm. Trong đó có một con rắn lục độc ác cũng yêu thích tiếng sáo của chàng trai. Vì muốn chiếm đoạt chàng trai, con rắn lục ấy đã hóa thân thành người vợ.

Người vợ tên là Thiên Lý và con rắn hóa thành người vợ rất giống nhau. Điều này khiến chàng trai không thể nào phân biệt được. Vì thế, anh ta nhờ các bô lão giúp đỡ.

Các bô lão đã đề ra rất nhiều thử thách cho 2 người vợ. Ở thử thách cuối cùng, người vợ thật đã nói rằng “ Dù có cách xa ngàn dặm ta vẫn nhận ra chàng”. Cuối cùng, con rắn lục bị lật tẩy. Vợ chồng chàng trai sống hạnh phúc bên nhau.

Kể từ đó, dân gian đã dựa vào câu nói của Thiên Lý và đặt tên cho loài cây thân leo với những chùm hoa nhỏ nhắn với cái tên là thiên lý – ngụ ý là ngàn dặm.

Ngoài ra, cây thiên lý còn đại diện cho sự chân thành của con người Việt Nam. Đây cũng là loài cây biểu tượng cho sự giản dị, mộc mạc của làng quê Việt.

Đặc điểm, phân loại cây thiên lý

Cây thiên lý là cây thân mềm hóa gỗ, thân cây trơn, cây trồng leo giàn, cành non có màu xanh đậm, khi về già sẽ có màu nâu.

Lá cây hình trái tim, màu xanh đậm, phiến lá không quá dày, đường kính là trung bình từ 5-10cm và gân mọc nổi lên trên.

Hoa thiên lý mọc thành chùm, hoa mọc từ các nách lá. Bông có màu xanh lục hoặc vàng, gồm có 5 cánh. Mỗi bông hoa có đường kính nhỏ khoảng 1cm, nhờ mọc thành chùm nên nhìn chúng khá to. Hoa thường nở nhiều nhất từ tháng 5 đến tháng 10 hàng năm. Hoa có mùi khá thơm và dịu nhẹ.

Cây sinh trưởng mạnh mẽ nhất vào mùa xuân. Nếu được trồng ở điều kiện khí hậu phù hợp cây sẽ phát triển rất nhanh chóng và nhiều hoa. Cây phù hợp trồng ở nơi có nhiều nắng và gió.

Lợi ích của thiên lý đối với sức khỏe

Cây thiên lý hay còn gọi là dạ lài hương, là một loại cây thân thảo, dây leo, mảnh, thân có lông nhẹ ở những vùng còn non. Lá và hoa cây thiên lý thường được dùng để chế biến món ăn. Theo y học cổ truyền, phần lá, hoa và cây thiên lý có cá công dụng riêng như sau:

Hoa thiên lý:

• Điều trị mất ngủ
• Thanh nhiệt và giải độc cơ thể
• Phòng rôm sảy ở trẻ nhỏ
• Tăng cường sức đề kháng cho người cao tuổi

Lá thiên lý:

• Hỗ trợ giảm cân
• Giảm đau nhức xương khớp
• Chữa bệnh lòi dom
• Chữa viêm giác mạc, mắt mờ
• Sát trùng, kháng viêm, chống lở loét ở da

Cây thiên lý:

Điều trị đau nhức xương khớp

Đối với những người mắc bệnh xương khớp, nên sử dụng cả lá và hoa thiên lý để có hiệu quả tốt nhất. Có thể sử dụng hoa thiên lý xào thịt bò hoặc chế biến chung với các món khác như thịt heo, rau, gan động vật,…

Hỗ trợ giảm cân

Trong hoa thiên lý chứa nhiều chất xơ, chất diệp lục và ít calo nên khi ăn các món được chế biến từ hoa thiên lý sẽ mang lại cảm giác no hơn bình thường, làm hạn chế khả năng hấp thụ chất béo hiệu quả.

Cải thiện chứng mất ngủ

Để điều trị chứng mất ngủ, bạn cần chuẩn bị khoảng 30-50 gram mỗi loại hoa thiên lý và lá vông nem, rửa sạch nấu canh chung với nhau, có thể cho thêm thịt heo, cá diếc để bồi bổ sức khỏe và ngon miệng hơn. Sau đó, sử dụng liên tục trong vòng 1 tuần sẽ có hiệu quả.

Chữa bệnh lòi dom

Bệnh lòi dom hay còn gọi là bệnh trĩ, dân gian thường dùng 100 gram lá thiên lý non rửa sạch, giã nát cùng muối ăn, cho thêm 50ml nước lọc, rồi lọc để lấy nước. Sau đó dùng bông gòn tẩm qua và đắp trực tiếp lên búi trĩ.

Lưu ý trước khi thực hiện bước này, phải vệ sinh sạch sẽ bằng nước muối ấm pha loãng. Sau đó dùng băng gạc cố định và để qua đêm, thực hiện liên tục từ 4 đến 6 ngày sẽ thấy hiệu quả.

Hỗ trợ điều trị vô sinh

Các bạn nam vô sinh có thể sử dụng các món ăn từ hoa thiên lý nhiều hơn. Lí do dẫn đến vô sinh thường là do tiếp xúc nhiều với chì, mà trong hoa thiên lý lại chứa hàm lượng kẽm khá cao. Chính vì thế, món ăn này sẽ giúp đẩy chì ra khỏi tinh dịch giúp ngăn ngừa chứng vô sinh ở nam giới.

Ngừa giun kim

Đối với bài thuốc trị giun kim, ta chuẩn bị 30g hoa thiên lý, 25g đinh lăng, 20g rau sam. Lấy tất cả rửa sạch để ráo, sắc nước uống thuốc mỗi ngày 3 lần, uống liên tục trong 3 ngày. Bên cạnh có thể lấy lá thiên lý non nấu canh cho trẻ ăn liên tục từ 1 tuần trở lên, để thiên lý phát huy công dụng hiệu quả.

Điều trị mụn nhọt

Lấy lá thiên lý tươi giã nhuyễn rồi đắp trực tiếp lên mụn nhọt. Thực hiện liên tục cho đến khi mụn nhọt xẹp hẳn.

Những điều cần lưu ý khi sử dụng cây thiên lý

Khi dùng lá và hoa thiên lý chế biến thức ăn và làm thuốc chữa bệnh nên lưu ý:

• Khi dùng chế biến món ăn từ hoa thiên lý chữa bệnh đau khớp không nên kết hợp với các thực phẩm chứa sắt như gan, thịt lợn, rau muống,… Vì chất sắt có trong các loại thực phẩm này sẽ đẩy kẽm ra khỏi cơ thể.
• Khi chế biến hoa thiên lý không nấu chín kỹ quá sẽ làm giảm dinh dưỡng và không đem lại hiệu quả cho việc điều trị.

Mặc dù lá và hoa thiên lý rất tốt cho sức khỏe nhưng thành phần ẩn sâu bên trong nó lại chứa độc tố. Vì vậy không nên quá lạm dụng, người bình thường chỉ nên ăn khoảng 2 lần mỗi tuần là tốt nhất. Bên cạnh để đảm bảo an toàn, bệnh nhân nên tham khảo thêm ý kiến từ bác sĩ trong quá trình sử dụng loại dược liệu này chữa bệnh.

Trên đây là thông tin về Hoa thiên lý do Làng hoa Tây Tựu đang cung cấp cho các bạn. Hy vọng qua nội dung trên sẽ có ích cho các bạn. Nếu bạn vẫn còn muốn biết thêm về các loài hoa thì cùng đón xem các bài viết tiếp theo của chúng tớ nhé!